Nakazy muzułmańskie

Droga postępowania, po której kroczy muzułmanin i muzułmanka w relacjach ze społeczeństwem i jednostkami została opisana w dwóch hadisach: „Wystrzegaj się tego, co zakazane (maharim), a będziesz najpobożniejszym z ludzi. Bądź zadowolonym z tego, co Bóg ci przeznaczył, a będziesz najbogatszym z ludzi. Bądź dobrym dla sąsiada, a będziesz bezpiecznym przez wiarę. Pragnij dla innych tego, co tobie miłe, a będziesz muzułmaninem. Nie śmiej się ponad miarę, bo śmiech ma to do siebie, że czyni serce martwym.” (at-Tirmizi, hadis nr.2305)
„Muzułmaninem jest ten, kto nie szkodzi słowem ani czynem innym muzułmanom. Emigrantem jest ten, kto opuścił to, co Bóg zakazał.” (Sahih al-Buchari, hadis nr.10)

Celem nakazów i zakazów islamu jest stworzenie społeczeństwa spójnego, przepełnionego miłosierdziem i miłością. Prorok (s) powiedział: „Wierni, którzy miłują się nawzajem, są wobec siebie miłosierni i są sobie bliscy, są jak jedno ciało, które kiedy jeden z jego organów choruje to odczuwają tę chorobę inne przez bezsenność i gorączkę.” (Sahih Muslim, hadis nr.2586)

Islam jest religią, która nakłania do najlepszych cnót charakteru, a nakazuje stronić od słów i czynów złych:

  • nakazuje wyznawać „jedność Allaha”, a zakazuje bałwochwalstwa: (Zaprawdę, Bóg nie przebacza tego, żeby Mu dodawano współtowarzyszy, lecz On przebacza, komu chce, inne przewinienia. Ale kto dodaje Bogu współtowarzyszy, ten zabłądził zabłądzeniem dalekim.) (Kur’an 4:116)

    Prorok (s) powiedział: „Trzymajcie się z dala od siedmiu śmiertelnych grzechów (mubikat). Spytano: Posłańcu Allaha, czy możesz je wymienić? Odparł: To przypisywanie Bogu towarzyszy; czary; zabójstwo człowieka, którego życie Bóg uczynił świętym, chyba, że jest po temu powód prawny; korzystanie z lichwy; korzystanie z majątku sieroty; ucieczka z pola walki; oszczerstwa kierowane pod adresem kobiet zamężnych, wiernych i stroniących od cudzołóstwa.” (Sahih al-Buchari, hadis nr.2615)

  • nakazuje postępować dobrze, a zakazuje niesprawiedliwego trwonienia majątku ludzi: lichwą, kradzieżą, oszustwem i przywłaszczeniem: (O wy, którzy wierzycie! Nie zjadajcie waszych dóbr między sobą nadaremnie, chyba, że to jest handel, za wzajemną zgodą między wami. Nie zabijajcie się! Zaprawdę, Bóg jest dla was litościwy!.)(Kur’an 4:29)
  • nakazuje sprawiedliwości, a zakazuje niesprawiedliwości i napastliwości, czyli wrogości okazywanej słownie i czynnie: (Zaprawdę, Bóg nakazuje: sprawiedliwość, dobroczynność i szczodrobliwość względem bliskich krewnych! On zabrania tego, co bezecne, naganne i występne. On was napomina - być może, wy się opamiętacie!.) (Kur’an 16:90)
  • nakazuje działać na rzecz dobra, a zakazuje działań na rzecz zła: (Wspomagajcie się wzajemnie w pobożności i bogobojności! Ale nie wspomagajcie się wzajemnie w grzechu i wrogości!.) (Kur’an 5:2)
  • nakazuje chronić życie ludzkie, a zakazuje zabijania, albo przyczyniania się do zabójstwa, chyba, że jest to uzasadnione prawnie: (Z tego to powodu przepisaliśmy synom Izraela: „Ten, kto zabił człowieka, który nie popełnił zabójstwa i nie szerzył zgorszenia na ziemi, czyni tak, jakby zabił wszystkich ludzi. A ten, kto przywraca do życia człowieka, czyni tak, jakby przywracał do życia wszystkich ludzi.” Przyszli do nich Nasi posłańcy z jasnymi dowodami, potem jednak wielu z nich popełniało przestępstwa na ziemi.) (Kur’an 5:32) (A kto zabije wierzącego naumyślnie, to zapłatą dla niego będzie Gehenna, gdzie będzie przebywał wiecznie. Bóg rozgniewał się na niego i przeklął go, i przygotował dla niego karę ogromną.) (Kur’an 4:93)
  • nakazuje okazywać dobroć rodzicom, a zakazuje nieposłuszeństwa wobec nich: (I postanowił twój Pan, abyście nie czcili nikogo innego, jak tylko Jego; i dla rodziców - dobroć! A jeśli jedno z nich lub oboje osiągną przy tobie starość, to nie mów im: „precz!” i nie popychaj ich, lecz mów do nich słowami pełnymi szacunku! Pochylaj ku nim skrzydło łagodności, przez miłosierdzie, i mów: „Panie mój, bądź dla nich miłosierny, tak jak oni byli, wychowując mnie, kiedy byłem mały.) (Kur’an 17:23-24)
  • nakazuje utrzymywać więzy pokrewieństwa, a zakazuje ich zrywania: (Czy, wy może, jeśli się odwrócicie, będziecie mogli szerzyć zgorszenie na ziemi i rozrywać wasze związki pokrewieństwa? Tamci to tacy, których przeklął Bóg, tak, iż uczynił ich głuchymi i oślepił ich spojrzenia.) (Kur’an 47:22-23)

    Prorok (s) powiedział: „Do raju nie wejdzie, kto zrywa więzy rodzinne.”(Sahih Muslim, hadis nr.1981)

  • nakazuje zawierać związki małżeńskie i pobudza do trwania w nich. Prorok (s) powiedział: „Kto z was ma środki finansowe, niechaj wstępuje w związek małżeński. Małżeństwo chroni cnotę. Ten, kto nie ma możliwości zawarcia związku małżeńskiego, niechaj pości, bo to stępia pożądanie.” (Sahih al-Buchari, hadis nr.4779)

    Islam zakazuje cudzołóstwa i homoseksualizmu: (Powiedz: ”Mój Pan zakazuje tylko czynów szpetnych, jawnych i skrytych - grzech i gwałt są bezprawiem - i tego, żebyście dodawali Bogu za współtowarzyszy to, czemu nie została przekazana żadna władza; i tego, żebyście mówili przeciw Bogu, czego nie wiecie.) (Kur’an 7:33)

  • nakazuje chronić majątek sierot i odnosić się do nich dobrze, a zakazuje trwonienia ich majątków: (Zaprawdę, ci, którzy zjadają dobra sierot, popełniając niesprawiedliwość, zjadają to, co w ich trzewiach będzie ogniem; i będą wystawieni na ogień płonący.) (Kur’an 4:10)

    Zakazuje także ucisku sierot: (Przeto sieroty - nie uciskaj!.)(Kur’an 93:9)

  • nakazuje prawdomówność i prawych świadectw, a zakazuje kłamstw i fałszywych świadectw. Prorok (s) powiedział trzy razy: „Czy mam wam wskazać najcięższe grzechy? Odparli: Oczywiście, Posłańcu Allaha! Powiedział: To dodawanie Bogu towarzyszy i nieposłuszeństwo okazywane rodzicom. Mówiąc to był oparty, lecz szybko zmienił pozycję na wyprostowaną i zaczął powtarzać: „A także kłamliwe słowa”. Powtarzał to tak długo, że zaczęliśmy myśleć, żeby przestał.”(Sahih al-Buchari, hadis nr.2511)
  • nakazuje składać prawdziwe przysięgi a zakazuje krzywoprzysięstwa: (Zaprawdę, ci, którzy handlują, za niską cenę, przymierzem Boga i swoimi przysięgami, nie będą mieli udziału w życiu ostatecznym i nie przemówi do nich Bóg ani nie spojrzy na nich w Dniu Zmartwychwstania, i nie oczyści ich. Czeka ich kara bolesna!.)(Kur’an 3:77)
  • nakazuje dbać o własne życie, zakazuje samobójstwa bezpośredniego lub pośredniego (np. przez używanie alkoholu, narkotyków i papierosów), przez korzystanie z rzeczy, co, do których współczesna medycyna orzekła, że mogą doprowadzić do śmiertelnych chorób: (Nie zabijajcie się! Zaprawdę, Bóg jest dla was litościwy! A ktokolwiek uczyni to przez wrogość i niesprawiedliwość, to będziemy go palić ogniem. A to jest dla Boga łatwe!.) (Kur’an 4:29-30)
  • nakazuje szanować depozyty, dotrzymywać zobowiązań, a zakazuje nielojalności i sprzeniewierzania się zobowiązaniom: (O wy, którzy wierzycie! Nie zdradzajcie Boga i Posłańca, bo wtedy zdradzicie powierzone wam legaty, a przecież wy wiecie.) (Kur’an 8:27)

    Wysłannik (s) powiedział „Trzy cechy, kto je ma, ten jest obłudny, choćby pościł, modlił się i uważał, że jest muzułmaninem: gdy opowiada, to kłamie; gdy obieca, nie spełni obietnicy; a gdy, powierzy się mu coś, to sprzeniewierzy.” (Ibn Hibban, hadis nr.257)

  • nakazuje okazywać miłość i kontaktowanie się z innymi, a zakazuje zrywania kontaktów i tego, co może zrodzić nienawiść (np. zawiść). Prorok (s) powiedział: „Nie nienawidźcie się, nie bądźcie wobec siebie zawistni, nie zrywajcie między sobą. Słudzy boży, bądźcie dla siebie jak krewni - bracia. Nie jest dopuszczalne, aby bracia zrywali ze sobą na dłużej niż trzy dni.” (Sahih al-Buchari, hadis nr.5718)
  • nakazuje okazywania szczodrości, a zakazuje skąpstwa. Prorok (s) powiedział: „Dwie cechy Allah ukochał w człowieku: dobre zachowanie i szczodrość. Dwie cechy Allah znienawidził w człowieku: złe zachowanie i skąpstwo. Jeśli Allah chce dla człowieka dobra, to czyni z niego narzędzie do zaspokajania potrzeb ludzi.”
  • nakazuje oszczędność i gospodarność, a zakazuje rozrzutności niczym niepodyktowanej: (I dawaj krewnemu, co mu się należy, i biednemu, i podróżnemu; lecz nie rozrzucaj nadmiernie! Zaprawdę, rozrzutni są braćmi szatanów, a szatan jest niewdzięczny względem swego Pana.) (Kur’an17:26-27)
  • nakazuje bycie wyważonym, a zakazuje fanatyzmu religijnego: (Allah pragnie dla was to, co łatwe, a nie pragnie dla was tego, co znojne.) (Kur’an 2:185)

    Prorok (s) powiedział: „... strzeżcie się nadgorliwości religijnej. Nadgorliwość religijna doprowadziła do upadku tych, którzy byli przed wami.” (Ibn Hibban, hadis nr.3871)

  • nakazuje bycie skromnym, a zakazuje wywyższania się i pychy. (Nie odwracaj z pogardą twarzy od ludzi! Nie chodź po ziemi zadufany w sobie! Zaprawdę, Bóg nie miłuje dumnych pyszałków! Niech kroki twoje będą skromne! Zniżaj swój głos! Zaprawdę, najprzykrzejszy głos to głos osłów!.) (Kur’an 31:19)

    Prorok (s) opisał wywyższanie się i trwanie w pysze: „Nie wejdzie do raju, kto ma w sercu choćby drobinę pychy. Ktoś spytał: A co z człowiekiem, który lubi być dobrze ubranym i obutym? Odparł: Bóg jest piękny i kocha piękno. Istota pychy to odrzucanie prawdy i wywyższanie się nad innych.”(Sahih Muslim, hadis nr.147) „Kto ma upodobanie do ciągnięcia swych szat po ziemi, na tego Bóg nie spojrzy w Dniu Zmartwychwstania.”” (Sahih al-Buchari, hadis nr.3465)

  • nakazuje bycie wrażliwym na biedę innych, a zakazuje okazywania radości z nieszczęścia ludzkiego. Prorok (s) powiedział: „Kto okazuje zadowolenie z krzywdy jaka dotknęła brata muzułmanina, tego dotknie krzywda i doświadczy go Bóg.” (at-Tirmizi, hadis nr.2506)
  • zakazuje interesowania się cudzymi sprawami. Prorok (s) powiedział: „Oznaką dobrego przyjęcia islamu, jest pozostawienie wszystkiego, co muzułmanina nie dotyczy.” (Ibn Hibban, hadis nr.229)
  • nakazuje szacunek dla ludzi, a zakazuje pogardzania nimi. (O wy, którzy wierzycie! Niech jedni ludzie nie szydzą z drugich; być może, tamci są lepsi od nich. Ani też kobiety - z kobiet; być może, tamte są lepsze od nich. I nie zniesławiajcie siebie samych; i nie obrzucajcie się wyzwiskami. Jakże złe jest słowo „zepsucie” - po przyjęciu wiary! A ten, kto się nie nawróci - to ci - oni są niesprawiedliwi.) (Kur’an 49:11)
  • nakazuje bycie wyczulonym na naruszenie nakazów religijnych, a zakazuje zniewieścienia. Prorok (s) powiedział: „Trzech nie wejdzie do raju: nieposłuszny wobec rodziców, nieokazujący zainteresowania, z kim spotyka się jego żona i kobiety upodabniające się do mężczyzn.”(al-Mustadrak, hadis nr.244)
  • zakazuje upodabniania się do płci przeciwnej. "Ibn Abbas (d) powiedział, że Prorok (s) przeklął tych, którzy upodabniają się do płci przeciwnej." (Sahih al-Buchari, hadis nr.5546)
  • nakazuje czynić dobro, a zakazuje wypominania go ludziom. Prorok (s) powiedział:
    „Strzeżcie się od nagłaśniania swojej łaskawości, gdyż to czyni nieważnymi dziękczynienie składane Bogu i zmazuje nagrody. Po tym przeczytał z Kur’anu: (O wy, którzy wierzycie! Nie czyńcie daremną waszej jałmużny przez wyrzuty i obrazę.) (Kur’an 2:264)
  • nakazuje myśleć pozytywnie o innych, a zakazuje szpiegowania i obgadywania. (O wy, którzy wierzycie! Unikajcie wielce podejrzeń. Zaprawdę, niektóre podejrzenia są grzechem! Nie szpiegujcie się wzajemnie! Nie obmawiajcie jedni drugich w ich nieobecności! Czy chciałby któryś z was jeść ciało swego brata, kiedy on umarł? Przecież czulibyście wstręt do tego. Bójcie się Boga! Zaprawdę, Bóg jest przebaczający, litościwy!.) (Kur’an 49:12)
  • nakazuje dbać o kulturę wypowiedzi, aby przemawiać takimi słowami, które niosą korzyść jednostce i społeczeństwu, a stronić od słów, które nie przynoszą żadnych pozytywnych korzyści. Muaz ibn Dżabal (d) spytał: „Proroku Allaha, czy zostaniemy rozliczeni za to, co mówimy? Odparł: Oby matka cię straciła, czy nie jest tak, że ludzie są rzucani twarzami w Ogień – albo na nosy – za to, co powiedziały ich języki?!.”(at-Tirmizi, hadis nr.2616)
  • nakazuje dobroć dla sąsiada, a zakazuje jego krzywdzenia. Prorok (s) powtórzył trzykrotnie: „Na Boga, nie wierzy!” Spytano, kogo ma na myśli? Odparł: „To ten, którego sąsiad nie jest bezpieczny przed jego przewrotnością.” (Sahih al-Buchari, hadis nr.5670)
  • nakazuje towarzyszyć ludziom dobrym, a stronić od ludzi złych. Wysłannik (s) powiedział: „Dobrego przyjaciela i złego przyjaciela można przyrównać do sprzedawcy perfum i do dmącego w piec kowalski. Ze sprzedawcy perfum masz kilka korzyści: albo zostaniesz przez niego obdarowany, albo kupisz od niego perfumy, albo zadowolisz się samym pięknym zapachem. Przez dmącego w piec spalisz sobie ubranie, albo będziesz musiał znosić przykry zapach.” (Sahih Muslim, hadis nr.2628)
  • nakazuje naprawę stosunków międzyludzkich, a zakazuje wzbudzania wrogości. (Nie ma żadnego dobra w ich licznych tajnych rozmowach, z wyjątkiem głosu tego, kto nakazuje jałmużnę albo - słuszne postępowanie, albo - zgodę między ludźmi. A kto tak czyni, bardzo pragnąc przypodobać się Bogu - to My mu damy nagrodę ogromną.) (Kur’an 4:114)
  • nakazuje pouczać, a zakazuje ukrywania pouczeń. Prorok (s) rzekł: „Religia to rada. Spytaliśmy: Dla kogo rada? Odparł: Dla Boga, dla Jego księgi, dla Posłańca, dla przywódców muzułmanów i pozostałych muzułmanów.”(Sahih Muslim, hadis nr.55)
  • nakazuje pomagać muzułmanom w ciężkich chwilach i dochowywać w tajemnicy ich niecne postępki. Prorok (s) rzekł: „Kto tchnie nowego ducha w zmartwionego wiernego, tego Bóg uchroni od zmartwień w Dniu Zmartwychwstania. Kto wyciągnął kogoś z tarapatów finansowych, temu Bóg uczyni lekkimi to i przyszłe życie. Kto spuści zasłonę milczenia na to, co złego uczynił muzułmanin, na tego Bóg spuści zasłonę milczenia w tym i przyszłym życiu. Dopóki człowiek pomaga bratu w religii, dopóty Bóg pomaga jemu."(Sahih Muslim, hadis nr.2699)
  • nakazuje cierpliwość, a zakazuje denerwowania się. (My doświadczymy was nieco strachem, głodem i utratą dóbr, życia i owoców. Głoś radosną wieść cierpliwym! Tym, którzy - kiedy dosięgnie ich nieszczęście - mówią: „Zaprawdę, do Boga, i zaprawdę, do Niego powrócimy!” Oto ci, nad którymi jest błogosławieństwo ich Pana i miłosierdzie! Tacy są prowadzeni drogą prostą!.)(Kur’an 2:155-157)
  • nakazuje przebaczać i zakazuje mściwości. (I na wyścigi spieszcie ku przebaczeniu od waszego Pana i ku Ogrodowi - którego rozległość jest jak niebiosa i ziemia - przygotowanemu dla ludzi bogobojnych; dla tych, którzy rozdają, i w radości, i w utrapieniu; dla tych, którzy powstrzymują gniew i przebaczają ludziom; - a Bóg kocha ludzi czyniących dobro.) (Kur’an 3:133-134)
  • nakazuje bycie miłosiernym, a zakazuje szorstkości w obyciu. Prorok (s) rzekł: „Ci, którzy okazują miłosierdzie, nad tymi zlituje się Miłosierny. Litujcie się nad ludźmi, a Ten, który jest w niebie okaże wam litość.”(Sunen abu Dałud, hadis nr.4941)
  • nakazuje okazywać delikatność, a zabrania bycia oschłym. Wysłannik (s) powiedział: „Tam, gdzie jest delikatność, tam jest piękno, a gdzie nie ma delikatności, tam nie ma piękna.(Sahih Muslim, hadis nr.2594)
  • nakazuje odpłacać za zło dobrem, a zakazuje płacić złem za zło. (Dobry czyn i zły czyn nie są równe. Odsuwaj więc gorszy czyn tym, co jest lepsze. Wtedy ten, który jest tobie wrogiem będzie jak bliski przyjaciel.) (Kur’an 41:34)
  • nakazuje nauczać religii, a zakazuje ukrywać nauki. Prorok (s) powiedział: „Kogo spytano o wiedzę religijną, a on ją zataił, tego przyprowadzi się w Dniu Zmartwychwstania w uździe z ognia.”(al-Mustadrak, hadis nr.344)
  • nakazuje głosić i nauczać dobra, a zakazywać zła. Tę regułę należy stosować w życiu mając na względzie osobiste możliwości. Prorok (s) powiedział: „Kto z was zobaczy coś złego, niechaj zmieni zło w dobro czynem. Jeśli nie może zmienić czynem, niechaj zmieni słowem. Jeśli nie może słowem, to w sercu, a to najsłabsza wiara.” (Sahih Muslim, hadis nr.49)